Promenade des Rocs

Op de plattegrend / On your walk

1. Place Fulgence Masson

place Fulgence Masson
Fulgence Masson Square

Arborée de tilleuls et de platanes, cette place était autrefois un lieu de pâturage pour le bétail et en particulier pour les moutons. Elle est entourée de nombreuses maisons anciennes de type “tournaisien”, datant du 17ème et 18ème siècle.

Les ormes qui l’ornaient encore au début du siècle passé furent abattus en 1930 à cause d’une maladie : la graphiose. C’est à Fulgence Masson que l’on doit les plantations actuelles(1935).
Ce grand avocat et ministre d’état avait une maison de campagne dans notre village.
Amoureux inconditionnel de la nature, il présida en 1939 une grande fête de l’arbre sur la place actuelle.
Il était aussi le grand-père de Jean Paternotte, bourgmestre de Montignies de 1933 à 1970.
Il mourut à Mons, le 24 janvier 1942, au terme d’une carrière exceptionnelle.

Dit plein omringd door lindebomen en platanen was vroeger een wei voor het vee, met name voor schapen. Rond het plein kunt u mooie oude huizen in Doornikse stijl bewonderen. Ze dateren uit de 17de en 18de eeuw.

De olmen die het plein begin van de 20ste eeuw versierden, moesten in 1930 worden gekapt omdat ze aan de olmziekte leden. Fulgence Masson heeft de huidige bomen laten planten (1935).
Hij was een belangrijk advocaat en staatsminister die een landhuis in ons dorp bezat.
Hij was dol op de natuur en had in 1939 een boomfeest op het huidige plein ‘Place Fulgence Masson’ georganiseerd.
Hij was ook de grootvader van Jean Paternotte, burgemeester van Montignies tussen 1933 en 1970.
Hij overleed op 24 januari 1942 in Mons, na een uitzonderlijke carrière.

2. Maison de la comtesse Jeanne de Belleville

Huis van de Gravin Jeanne de Belleville
The countess Jeanne de Belleville's house

La comtesse vient s’installer dans cette belle demeure au début du siècle passé. En août 1914, les troupes anglaises subissent de lourdes pertes lors de la bataille d’Audregnies. Les soldats blessés sont soignés par les soeurs Bernardines, à l’emplacement du home actuel. Avec d’autres braves, la Comtesse intègre rapidement le réseau d’Edith Cavell, destiné à exfiltrer les combattants anglais rétablis. Malheureusement, suite à une dénonciation, tous les membres de cette organisation sont arrêtés le 23 août 1915. Jeanne est condamnée à mort, ainsi que 4 autres compagnons d’infortune. Contrairement à Miss Cavell, notre Comtesse sera graciée, mais passera 3 longues années dans les geôles allemandes. À son retour, elle sera fêtée à Montignies et recevra la Légion d’Honneur en 1919. Elle s’éteindra à Compiègne le 9 janvier 1953, à l’âge de 86 ans.

Aan het begin van de twintigste eeuw komt de gravin in dit mooie huis wonen. In augustus 1914 lijden de Engelse troepen onder zware verliezen tijdens de slag van Audregnies. De gewonde soldaten worden door Bernardijnen (kloosterzusters) verzorgd waar zich nu een tehuis voor ouderen bevindt (in het dorp ‘Audregnies’). Samen met andere dapperen heeft de gravin zich snel bij het netwerk rond Edith Cavell aangesloten. Dit netwerk had een ontsnappingslijn georganiseerd voor de Britse soldaten. Jammer genoeg worden alle leden van het netwerk ontmaskerd en op 23 augustus 1915 aangehouden. Jeanne en vier andere leden worden ter dood veroordeeld. In tegenstelling tot Miss Cavell krijgt onze gravin gratie, maar moet toch 3 jaar achter de tralies verblijven. Als ze in Montignies terugkomt, wordt ze feestelijk onthaald en krijgt het Legioen van Eer in 1919. Ze overlijdt op 86-jarige leeftijd op 9 januari 1953 in Compiègne (Frankrijk).

3. Chapelle Notre-Dame du Rosaire

Kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans
Chapel "Notre-Dame du Rosaire"

4. Le Calvaire

Calvarie
The Calvary

5. Fontaine Saint-Joseph

Fonteintje Sint-Jozef
Fountain "Saint-Joseph"

6. Ancien moulin à eau

Oude watermolen
Old water mill

Le 21 juin 1758, le village de Montignies-Notre-dame-sur-Roc reçoit l’autorisation de construire un moulin à eau à tordre l’huile de colza à l’endroit dénommé la « pâture d’en bas ». En 1823, le tordoir est transformé en moulin à grain. Le débit de la rivière devenant insuffisant, le cours de celui-ci est détourné. (L’ancien lit étant la rue de La Fontaine actuelle). Deux digues en terre de 150 mètres de long sont édifiées afin de créer un bassin artificiel assurant une chute d’eau d’environ 7 m de haut. Après les graves inondations de 1898, on construit une 3e vanne et une digue de pierre sur la rive droite. Depuis 1859 à nos jours le moulin est dans la même famille. En 1971, le moulin cesse son activité.

Op 21 juni 1758 krijgt Montignies-Notre-dame-sur-Roc (het dorp heette toen zo) de vergunning om een watermolen voor het persen van koolzaadolie op de plaats ‘pâture d’en bas’ (laaggelegen weide in het Waals) op te richten. In 1823 verving een korenmolen de oude oliemolen. De hoeveelheid water van het riviertje ‘la Petite Honnelle’ was onvoldoende daarom werd de loop van het riviertje omgeleid (de vorige rivierbedding is de huidige ‘rue de la Fontaine’). Twee 150m-lange aarden dijken werden aangelegd om een kunstmatig wateropvangbekken te creëren dat voor een 7m-hoge waterval zou zorgen. Na rampzalige overstromingen in 1898 werd er een extra-uitlaatklep toegevoegd en een stenen dijk op de rechteroever aangelegd . In 1971 stopte de molen definitief te draaien. Sinds 1859 is de molen in het bezit van dezelfde familie.

7. Ancienne armurerie

Voormalige wapenwinkel
Old armory

8. Église Notre Dame

Onze-Lieve-Vrouwekerk
Church "Notre-Dame"

L’église paroissiale est dédiée à Notre Dame. Elle date du XVI siècle. Comme la plupart des édifices religieux de notre région, elle a subi les destructions des armées françaises vers le milieu du XVII siècle et sa restauration, sauf le choeur, date de la fin du XVII siècle. C’est un édifice de style classique, bâti sur un plan rectangulaire, elle comporte une nef centrale flanquée de deux nefs latérales. La flèche octogonale du clocher repose sur une pyramide carrée.

De Onze-Lieve-Vrouwekerk dateert uit de 16de eeuw. Het gebouw werd in klassieke stijl volgens een rechthoekig plan gebouwd. De kerk telt een middenschip alsook twee zijschepen met erbovenop een achthoekige torenspits die op een vierkante piramide rust. Net als veel andere religieuze bouwwerken in deze regio had de kerk erg te lijden onder aanvallen van het Franse leger in het midden van de 17de eeuw. Einde van de 17de eeuw werd ze bijna volledig gerestaureerd (alle gedeelten behalve het koor).

9. Château de Montignies-sur-Roc

Kasteel van Montignies-sur-Roc
Montignies-sur-Roc's Castle

À l’emplacement du château actuel s’élevait au 16ème siècle une demeure féodale, entourée de douves. À la fin du 17ème siècle, le château est reconstruit de style Tournaisien. Il s’étendait alors sur un plan en forme de L et ne faisait qu’un avec les dépendances actuelles. C’est sur cette base que la Comtesse Virginie du Chastel de la Howarderie lui donnera entre 1822 et 1847 son aspect actuel, en séparant notamment le château de ses dépendances. Elle avait épousé en 1811 Denis de la Motte Baraffe qui fut aussi bourgmestre de Montignies. Depuis lors, le château est toujours resté la propriété de cette ancienne famille, originaire de l’Artois Ses descendants se sont succédé jusqu’à nos jours et portent le titre de Baron de la Motte Baraffe.

In de zestiende eeuw stond er een feodale burcht omringd door slotgrachten waar het kasteel zich nu bevindt. Aan het einde van de 17de eeuw werd dit kasteel in Doornikse stijl gebouwd. Toen had het een L-vorm en was verbonden met de huidige bijgebouwen. Tussen 1822 en 1847 liet de gravin Virginie du Chastel de la Howarderie het kasteel ombouwen tot zijn huidige vorm en heeft onder andere de bijgebouwen van de rest van het kasteel gescheiden. In 1811 trouwde ze met Denis de la Motte Baraffe die toen ook burgemeester van Montignies was. Sindsdien is het kasteel nog altijd eigendom van deze oude familie, afkomstig uit de Franse regio Artois. De nakomelingen van Virginie en Denis wonen nog steeds in het kasteel en dragen de titel ‘Baron de la Motte Baraffe’ (Graaf de la Motte Baraffe)

10. Ferme Jospein

Boerderij Jospein
Jospein's Farm

Datant de 1686 (attesté sur la grand porte avec le trigramme de Jésus), ce bel ensemble de type Tournaisien est remarquable tant par sa porte charretière que par sa façade. Le premier occupant fut un certain Antoine JOSPEN*, qui, comme ses nombreux descendants, était un commerçant lainier. L’atelier de filature, installé dans le bâtiment à front de rue, employa jusqu’à 15 cardeurs. Cette exploitation faisait partie du domaine des JOSPIN* qui comprenait aussi la grande ferme située sur la place (appelée ferme Demarbaix). Notons qu’à l’époque, beaucoup d’habitants vivaient du négoce de la laine. On peut dire que Montignies était un village lainier. Une anecdote : Marie-Joseph Jospin née dans cette ferme en 1805 était la trisaïeule de Lionel Jospin, ancien premier ministre français.

Dit gebouwencomplex in Doornikse stijl dateert uit 1686 (deze datum staat geschreven op de grote poort met het Jezus-trigram IHS). U zou uw aandacht even moeten vestigen op de koetspoort alsook op de voorgevel. De eerste bewoner was een zekere Antoine JOSPEN*, die net als veel van zijn nakomelingen wolhandelaar van beroep was. De spinnerij, die zich in het gebouw aan de straatkant bevond, gaf werk aan 15 wolkaarders. Het landgoed van de familie JOSPIN* bestond uit dit bedrijf maar ook uit de grote boerderij gelegen op het plein (de Demarbaix boerderij). Destijds was de bloeiperiode van de wolhandel en veel bewoners konden ervan leven. Montignies was dus toen een “wollen dorp”. Kleine anekdote die we met jullie wilden delen: Marie-Joseph Jospin, die op deze boerderij in 1802 werd geboren, was de betovergrootvader van Lionel Jospin, ex-Premier van Frankrijk.